Bureau Monumenten & Archeologie en Dienst Ruimtelijke Ordening hebben het initiatief genomen deze kaart samen met de stadsdelen te ontwikkelen. De kaart geeft zowel de beschermwaardige houtopstanden weer (waaronder monumentale bomen) als de groene rijks- en gemeentelijke monumenten.

Beschermwaardige houtopstanden
Amsterdam plant al meer dan 400 jaar bomen. Storm, boomziekten en de dynamiek van de stad maakt echter dat de oudste bomen in deze stad 'slechts' zo'n 250 jaar oud zijn. Het grachtenpatroon met bomenrijen is uniek in de wereld.
Om waardevolle bomen en houtopstanden beter te beschermen en beheren stellen stadsdelen - of voor grootstedelijke gebieden de centrale stad - lijsten van beschermwaardige houtopstanden vast. Dit gebeurt op basis van bomenverordeningen. De beschermde status houdt in dat een boom in principe niet wordt gekapt. Ook wordt er extra aandacht aan het beheer en aan het onderhoud besteed. De diverse lijsten zijn samengebracht op deze kaart. 

Het is een kaart in ontwikkeling die wordt aangevuld zodra nieuwe beschermwaardige houtopstanden zijn benoemd of bestaande lijsten zijn geactualiseerd.

Een beschermwaardige houtopstand is een monumentale boom of een andere houtopstand, zoals houtachtige klimplanten, herdenkingsbomen, klim- en klauterbomen en bijzondere heesters. Een monumentale boom is minimaal 50 jaar oud en heeft minstens één van de volgende kenmerken: beeldbepalende waarde, cultuurhistorische waarde, natuurwaarde en zeldzaamheidswaarde. De minimale stamomtrek is 31 cm. Overige beschermwaardige houtopstanden kunnen ook jonger zijn, zoals bijvoorbeeld herdenkingsbomen. Denk bijvoorbeeld aan de 'boom die alles zag' in de Bijlmer.

Groene rijks- en gemeentelijke monumenten
Op deze kaart is ook inzichtelijk gemaakt waar 'groene' gemeentelijke en rijksmonumenten te vinden zijn (op basis van de Monumentenwet en Erfgoedverordening van Amsterdam). Denk aan het Vondelpark of de begraafplaats De Nieuwe Ooster. Weergegeven worden monumenten die (mede) aangewezen zijn vanwege hun historisch belang van de tuin-, plantsoen- of parkaanleg. Voor wijzigingen is bij dit soort monumenten een omgevingsvergunning nodig. 

Structuurvisie Amsterdam 2040
Veel monumentale bomen en groene monumenten maken onderdeel uit van de Hoofdgroenstructuur en de Hoofdbomenstructuur die in de structuurvisie 'Amsterdam 2040' zijn opgenomen. De Hoofdgroenstructuur > bevat gebieden waar de functies groen en groene recreatie voorop staan. De Hoofdbomenstructuur > bestaat uit de beeldbepalende boombeplantingen langs de hoofdnetten, waterwegen, dijken of historische verkavelingspatronen waarvan de continuïteit op stedelijk niveau belangrijk is. 

NB
Stadsdelen hanteren soms andere definities van monumentale bomen. Op deze kaart zijn alle bomen en houtopstanden ondergebracht onder bovenstaande stadsbrede definitie.

Inhoudelijk contactpersoon